Willy Vlautin - The Free

Welkom in de nachtmerrie van Leroy Kervin. In een moment van helderheid van geest heeft hij zojuist een eind aan zijn leven proberen te maken door zich op een traphekje te storten. Het mislukt; zijn lijdensweg blijft voortduren. Acht jaar eerder raakte Kervin als Amerikaans soldaat zwaargewond door een bermbom in Irak. Nu kan hij de pijn niet meer aan.

"He decided then that he would give up, that he would run his mind as far away as he could. He would lose himself inside himself. He would disappear from the world."

Het lot en de angstdromen van Kervin vormen het hart van de roman The Free van de Amerikaanse schrijver Willy Vlautin. Soms leer je schrijvers of boeken kennen doordat je eerst de film ziet. Bij Vlautin hoorde ik eerst de muziek. Hij is de frontman van de band Richmond Fontaine en is de drijvende kracht achter The Delines. The Delines zag ik alvast op festival Take Root afgelopen september.

In The Free schrijft Vlautin over hetzelfde onderwerp als in zijn liedjes: de gewone Amerikaan, die moeite heeft de eindjes aan elkaar te knopen. Zo is daar verpleegster Pauline, die worstelt met overgewicht en de zorg voor haar vader. Een vader die Pauline mishandelde toen ze jong was en zelf lijdt aan een psychiatrische stoornis. Pauline is wellicht de echte held van het verhaal. Naast de zorg voor Kervin en andere patiënten probeert ze de minderjarige Jo te redden uit de hopeloze greep van haar verslaafde vrienden. Nee, dit is niet het Amerika van de witte tanden en plastic Hollywood-dromen dat Vlautin schetst.

Vlautin beschrijft haar belevenissen en dat van de andere hoofdpersoon, Freddie McCall, die als nachtportier werkt in de revalidatiekliniek waar Kervin zijn zelfmoordpoging doet, beschouwend, zonder echt in het hoofd te kruipen van de personages die hij opvoert. Hij laat zien, zoals in een film, of eigenlijk, zoals hij in zijn liedjes ook doet. Dat levert een aantal fraaie scènes op. Lees maar of luister naar Two Alone van het prachtige album We Used To Think The Highway Sounded Like A River.



De angstdromen van Kervin spelen zich af in een volledig gemilitariseerd Amerika, waarin iedereen moet dienen in het leger, tenzij ze een soort moedervlek hebben, een verkleuring die zich langzaam verspreid over het hele lichaam. Als je 'the mark' hebt, word je gezien als een verrader en hoef je niet te dienen, maar word je vervolgd. Niet Kervin, maar zijn geliefde Jeanette heeft de uitdijende vlek, waardoor ze vogelvrij zijn en ver tot in Canada worden opgejaagd door een doodseskader dat zich The Free noemt.

Vlautin legt één van de leden van het doodseskader woorden in de mond die enigszins herkenbaar klinken:

"What you don't understand is that at one time we had the greatest country in the world. The greatest country that had ever existed. Now it ain't shit and it's people like you who have ruined it. People who don't stand up for the flag. Who don't take their hat off when the anthem plays. Who won't sacrifice. For years the politicians gave everything to people who were too fucked up to hold a job or too lazy to do anything but lay on their backs and pump out kids who end up in prison or on welfare. But your turn is over."

Richmond Fontaine stopt er na 22 jaar mooie liedjes mee. Afgelopen maart verscheen hun laatste album You Can't Go Back If There's Nothing To Go Back To. In oktober treden ze op in Vera. Niet te missen wat mij betreft, want wellicht de laatste keer dat ze in Groningen optreden. En hopelijk blijft Willy Vlautin schrijven. Ik blijf in elk geval lezen en luisteren.