We geloven niet meer in God maar in 'iets'; we dansen de tango in plaats van de horlepiep; we eten kebab in plaats van hutspot; en we zoeken waarheid in Confucius in plaats van de Enkhuizer Almanak. We zijn zover afgedwaald, dat we onze nationale identiteit ergens onderweg zijn kwijtgeraakt. Voor zover die ooit al bestond natuurlijk.
'God is dood' schreef Nietzsche en in diezelfde trant roept Maxima nu: 'De Nederlander is dood! Leve de wereldburger!' Het is toch een beetje alsof je door je eigen ouders het huis uit wordt gezet.
Het is niet dat Maxima pertinent ongelijk heeft, maar het is net of ze de vork wel ziet, maar nog steeds niet doorheeft hoe die nou aan de steel zit. Het zit namelijk eerder andersom; de Nederlander globaliseert niet, neen, het is de globalisering die in essentie een Nederlandse ontwikkeling is; het is de rest van de wereld die 'vernederlandst'. Prietpraat? Enige historische onderbouwing is wel gewenst natuurlijk.
Onze kroonprinses tussen een groep vernederlandste Argentijnen. (bron)Identiteit à la carte
Eén van de drijvende krachten achter het globaliseringsproces zijn de multinationals en die zijn, naast de miscroscoop en de klapschaats, een Nederlandse uitvinding. De Vereenigde Oostindische Compagnie is de oermoeder van alle multinationals, de McEva.
Onze Jannen en Klazen stichtten in de loop van de 17de Eeuw een global corporation, met vestigingen en outlets van Marokko tot Japan. Alhoewel de marketingconcepten soms wat rudimentair waren, wat gewelddadig zelfs naar hedenhaagse maatstaven, en het logo wel een make-over kon gebruiken, droeg de VOC alle kenmerken van een multinational in zich.
Dus als multinationals de stuwende kracht achter de integratie van de wereld zijn, dan is dat stuwen op 20 maart 1602 begonnen. Toen is de vernederlandsing van de wereld van start gegaan. Het lijkt me een mooie datum om een nationale feestdag van te maken - nee, een multi-nationale feestdag natuurlijk! Sponsoren vinden mag het probleem niet zijn.
Maar er is meer; om de economie, cultuur en religie globaal te kunnen integreren, is er een bepaalde mate van individuele vrijheid nodig. De mens moet natuurlijk vrij kunnen kiezen welk aspect van een andere cultuur hij wil overnemen, en welk deel van zijn eigen cultuur hij wil afstoten, of laten vervangen. Het gaat om het met multi-nationale ingrediënten vormgeven en uiten van de eigen identiteit. Globalisering is identiteit á la carte, waarbij multinationals de menukaart samenstellen.
Spinoza en Rintje Ritsma
Nu wordt er vaak gewezen naar de Verlichting als bron van onze huidige vrijheden. De Verlichting zou zijn ontsproten aan Franse breinen, verspreid zijn door Engelse schepen en uiteindelijk verdedigd zijn door Amerikaanse spierballen.
De Britse historicus Jonathan Israel begs to differ. Israel beweert dat Baruch Spinoza en niet John Locke, Voltaire of Thomas Hobbes de grondlegger van de moderne Westerse waarden was. Daarnaast claimt Israel op basis van recent onderzoek dat Nederland, en niet Frankrijk, Engeland of zelfs de Verenigde Staten, de bakermat van de Verlichting vormde. Ideeën over tolerantie, individuele vrijheid, gelijke rechten voor vrouwen, democratie en rationalisme werden voor het eerst hier in een intellectueel jasje gegoten.
De bestorming van de Bastille in 1789; ook de Fransen vernederlandsten snel.Kortom, zowel de feitelijke stuwende krachten achter de globalisering, de multinationals, als de ideologische onderbouwing van de globalisering zijn te herleiden tot Musselkanaal en Schiedam, Appelscha en Lunteren, dijken, knotwilgen, knikkertijd, poldermodel, Rintje Ritsma en rookworst!
Modelstaat Nieuw-Amsterdam
Maar goed, velen zien globalisering toch vooral als een Amerikaanse aangelegenheid. Amerikaanse macht garandeert uiteraard de voortgang van het proces, maar in hoeverre is dat Amerika eigenlijk een Amerikaanse aangelegenheid? Russell Shorto beschrijft in The Island at the Center of the World hoe een stukje drassige grond aan de overkant van de Atlantische Oceaan, ook thuisbasis van een multi-ethnische samenleving, mede de koers van de Verenigde Staten zou gaan bepalen; Nieuw Amsterdam.
In de Nederlandse voorloper van New York kenden de inwoners een uitzonderlijke mate van vrijheid en tolerantie. De grondrechten van de Nieuw-Amsterdammers werden gewaarborgd door een verdrag met de West-Indische Compagnie. Shorto laat overtuigend zien hoe de vrijheden vastgelegd in dat verdrag de latere Engelse overheersing overleefden en direct de beslissing van de New York State Legislature in 1787 inspireerden, om de Amerikaanse grondwet pas te rattificeren, als de Nieuw-Amsterdamse vrijheden aan de grondwet zouden worden toegevoegd. Hetgeen zo geschiedde in de vorm van de Bill of Rights.
Ergo, de Amerikaanse vrijheden zijn eigenlijk gewoon Nederlandse vrijheden. Shorto:
''If what made America great was its ingenious openness to different cultures,...the small triangle of land at the southern tip of Manhattan Island is the birthplace of that idea: This island city would become the first multiethnic, upwardly mobile society on America's shores, a prototype of the kind of society that would be duplicated throughout the country and around the world.'
Nieuw Amsterdam in 1660; in één op de drie ondernemingen werd alcohol geschonken, maar toch was het een belangrijke bron voor de vernederlandsing van de wereld.Amerikaanse vrijheden
Pullitzer Prize-winnaar Edward William Bok (1863-1930) maakte het zelfs nog een stukje bonter; hij claimde in 1903 al dat de vier fundamentele elementen die de Amerikaanse samenleving wereldwijd gerespecteerd maakten - het door de staat gefinancierde openbare onderwijs, de vrijheid van godsdienst, de persvrijheid en het recht op anoniem stemmen - een Nederlandse oorsprong kenden. In Engeland bestonden deze elementen simpelweg niet en de Amerikanen moeten het van iemand anders afgekeken hebben. Dat was Nederland, want daar waren al wel stemhokjes, openbare scholen, godsdienstvrijheid en persvrijheid.
Sterker nog, de twee belangrijkste Amerikaanse documenten, de onafhankelijkheidsverklaring en de grondwet, waren 'vrijwel letterlijke kopieën' van al langer bestaande Nederlandse equivalenten: het Plakkaat van Verlatinghe uit 1581 en de Unie van Utrecht uit 1579. Aldus Edward Bok, die, het moet gezegd worden, een Nederlandse immigrant was. Edward Bok vond dat Nederland, en niet Engeland, als zodanig de 'Moeder van Amerika' was.
Bok schreef:
Group these astonishing facts together, if you will, and see their tremendous import: The Federal Constitution; the Declaration of Independence; the whole organization of the Senate; our State Constitutions; our freedom of religion; our free schools; our free press; our written ballot; our town, county and State systems of government; the system of recording deeds and mortgages; the giving of every criminal a just chance for his life; a public prosecutor of crime in every county; our free prison workhouse system -- to say nothing of kindred important and vital elements in our national life. When each and all of these can be traced directly to one nation, or to the influence of that nation, and that nation is not England, is it any wonder, asks one enlightened historian, that some modern scholars, who, looking beneath the mere surface resemblance of language, seek an explanation of the manifest difference between the people of England and the people of the United States assumed by them to be of the same blood, and influenced by the same (?) institutions?
Amerika is dus volledig gemodelleerd naar Nederlands voorbeeld en fungeert als zodanig slechts als puzzelstukje in de voortschrijdende vernederlandsing van de wereld. Echt waar. Want zeg nou zelf, op welk wereldrijk lijkt de Pax Americana het meest? Niet op de Spaanse of Britse wereldrijken, die met veel geweld hele naties onderdrukten, maar op het wereldrijk van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, de United States of the Netherlands, dat met handelsposten en een sterke zeemacht een wereldorde afdwong. Niet om het territorium te vergroten of Lebensraum te zoeken, maar heel simpel om centjes te verdienen en de aandeelhouders tevreden te stellen.
De kernwaarden van dit Amerikaanse rijk zijn geformuleerd door Spinoza en een groepje Nederlandse, Talibanachtige liberalen. Dus als je Bush over vrijheden hoort spreken die verdedigd moeten worden, dan heeft hij het over Nederlandse vrijheden, de Nieuw-Amsterdamse vrijheden die verankerd werden in de grondwet en het Amerikaanse zelfbewustzijn. Bush is dus al helemaal vernederlandst, zonder dat hij er zelf maar enig benul van heeft.
Net als de Nederlanders zelf eigenlijk. En Maxima natuurlijk, die lang voordat ze haar droomprins aan de haak sloeg, zelf al volledig vernederlandst was.
***
